Znamenite ličnosti

Nikola Tesla, jedan od najblistavijih umova čovječanstva, rođen je 10. jula 1856. u selu Smiljanu, kraj Gospića u Lici, od majke Đuke Tesle, rođ. Mandić i oca Milutina Tesle, sveštenika Srpske Pravoslavne Crkve. Majka Đuka bila je, takođe, iz svešteničke porodice, nepismena, pametna i plemenita žena. Imala je sreću da, za razliku od oca Milutina, koji je umro dok je Nikola studirao, doživi svu slavu svoga sina. Osim Nikole imali su još jednog sina i tri kćeri.

Branko Ćopić je rođen 1915. godine u Podgrmeču u selu Hašani nadomak Bosanske Krupe. Osnovnu skolu završava u rodnom selu nakon čega upusuje nižu realnu gimnaziju u Bihaću. Knjiga “Magareće godine” nastala je po sjećanju na vrijeme provedeno u “Prosvjetinom” internatu u Bihaću, takozvanom konviktu. Četiri godine koje je tu proveo pisac opisuje kao jedan od najljepših dijelova svog života. Nakon niže gimanzije upisuje učiteljsku školu u Banjoj Luci u klasi prof. Vlade Miloševića kod kojeg je i polagao prijemni ispit iz jezika i muzičke kulture.

Petar Kočić pripada najznamenitijim književnicima iz Bosne. Rodio se godinu dana prije austrougarske okupacije tih krajeva, dakle 1877. godine, u selu Stričićima, u Bosanskoj krajini.

Cijeli svoj život proveo je Kočić ili u uslovima okupacije ili aneksije Bosne i Hercegovine. Austrougarskoj okupaciji Bosne i Hercegovine, koje su dotle bile sastavni dio Turske, prethodio je niz bosanskih i hercegovačkih buna, koje su postavljale kao zahtjeve nacionalno oslobođenje i ukidanje kmetskog položaja seljaštva, jer je ono bilo još uvijek u feudalnom odnosu prema agama i begovima.

Momčilo Đujić rođen je u selu Kovačić (zaselak Topolje) kod Knina. Osnovnu školu je završio u Kninu, a bogosloviju u Sremskim Karlovcima. Kao mlad bogoslov objavio je zbirku pesama „Emilijade“ (Srpska manastirska štamparija Sremski Karlovci, 1931. godine).

Miroslav Čangalović je bio srpski operski i koncertni pjevač. Jedno je od najvećih imena u istoriji srpske i šire jugoslovenske muzičke umjetnosti.

Rođen je u Glamoču. Zahvaljujući prijateljstvu sa porodicom Dušana Trbojevića, istaknutog srpskog pijaniste i kompozitora, upoznaje se sa pjevanjem i koncertnim muziciranjem. Svoj operski debi je imao godine 1946, u beogradskom Narodnom pozorištu, ulogom tamničara u Pučinijevoj operi Toska.

Romantički period srpske književnosti imao je jednog dobrog pripovjedača iz Dalmacije, Stjepana Mitrova Ljubišu; realistički period ima ga u Simi Matavulju.

Rođen je 31. avgusta 1852,103 u Šibeniku, u Dalmaciji, u staroj srpskoj šibeničkoj porodici, od oca trgovca. Uporedno je učio državnu osnovnu školu, gde je jezik bio italijanski, i srpsku, »rišćansku«, gdje se predavalo na srpskom. U mjestu rođenja je svršio i nižu gimnaziju. Posle očeve smrti, u oskudici, ode svome stricu Serafimu, igumanu manastira Krupe, i tu se neke četiri godine spremao za kaluđera.

Sava Mrkalj bio je srpski učitelj, monah i filolog. Poznat je po tome što je 1810. godine napisao tada veoma aktuelnu knjižicu o srpskoj azbuci Salo debelog jera libo azbukoprotres, u kojoj se zalagao za reformu jezika i pravopisa. Ovo djelo uticalo je i na Vuka Karadžića.

Grigor Vitez, srpski pjesnik, dječiji pisac i prevodilac rođen je 15. februara 1911. godine u Kosovcu, kraj Okučana, u Slavoniji. Pet razreda osnovne škole završio je u Okučanima kao prosječan đak a potom upisao gimnaziju u Novoj Gradiškoj. Nakon četvrtog razreda, prešao je u učiteljsku školu u Pakrac.